Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat is coeliakie?
- Kan ik er zelf iets tegen doen?
- Wat kan de apotheker voor mij doen?
- In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
- Welke medicijnen worden gebruikt bij
Coeliakie
Wat is coeliakie?
Coeliakie is een overgevoeligheid voor gluten.
Gluten is een eiwit dat in verschillende graansoorten zit: tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. De belangrijkste graanproducten zijn brood en pasta.
Hoe de overgevoeligheid voor gluten bij coeliakie ontstaat, is niet duidelijk. Erfelijkheid speelt in ieder geval een rol. Als een van de ouders coeliakie heeft is de kans dat een kind het ook heeft of krijgt ongeveer 10%.
De gluten veroorzaken bij mensen met coeliakie een overgevoeligheidsreactie in de darm. Door die overgevoeligheidsreactie raakt het slijmvlies aan de binnenkant van de darm beschadigd. Voedingsstoffen kunnen dan minder goed worden opgenomen. Er ontstaan darmklachten, zoals buikpijn en diarree.
Kan ik er zelf iets tegen doen?
Er is maar een manier om de klachten van coeliakie te laten verdwijnen of om ze te voorkomen: eten zonder gluten.
Dus vooral geen brood en pasta eten. Ook geen beschuit, crackers, koekjes, cake, muesli, paneermeel of pizza.
Gelukkig zijn er heel veel dingen die u wel mag eten, bijvoorbeeld:
- rijst, boekweit, maïs en popcorn
- sojaproducten (in sojasaus zitten wel vaak gluten!)
- aardappelen, patat
- sesamzaad, maanzaad
- melk en yoghurt
- groente en fruit
- vlees, vis en kip (in ieder geval onbewerkte producten)
In de supermarkt zijn vaak speciale glutenvrije producten te koop.
Met coeliakie moet u uw hele leven glutenvrij blijven eten.
Wat kan de apotheker voor mij doen?
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
- Receptcontrole
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
- Overzicht van uw medicijnen
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
- Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
- Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
- Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
- Persoonlijk gesprek over uw medicijnen
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
- Medicatiebeoordeling
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
- Zelfzorg
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
- Bezorgservice
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
Welke medicijnen worden gebruikt bij
Soms is er sprake van een zeldzame vorm van coeliakie waarbij een dieet met glutenvrij eten niet goed werkt. Dan kan een arts cladribine voorschrijven.
Cladribine
Cladribine remt de afweer van het lichaam tegen de eigen darmcellen. Het zorgt voor minder ontsteking en remt zo de ziekte af.